EMİRDAĞ PÖRNEK OYMAĞI

EMİRDAĞ PÖRNEK OYMAĞI

    Akkoyunlu Devletini meydana getiren büyük aşiretlerden biri olan Pürnekler, Kara Yülük Osman Bey'den itibaren bu devletin hizmetinde görülmektedir. Bu esnada Pürneklerin başında bulunan Kuh Ahmed Bey, Kara Yülük Osman Beyin de damadıydı. Kuh Ahmed Bey, Karakoyunlularla yapılan mücadelelerin birinde öldürülmüştü.
  Kara Yülük Osman Bey, Sultan Hamza ve Uzun Hasan Bey'in, Karakoyunlularla giriştikleri birçok savaşta Pürnek beylerinden Şah Ali, Şeyh Hasan, Bayezid, Dana Bey, Süleyman, Pir Mehmed gibi kişiler aktif rol almışlardı. Kara Yülük Osman Bey, Çağataylı Şahruh ile ittifak kurup Karakoyunlularla mücadeleye girişmesi esnasında Diyarbekir'de bıraktığı oğlu Hamza'ya yardımcı olması için Pürnekli Şah Ali'yi görevlendimişti. Şah Ali Sultan, Hamza'nın Karakoyunlularla giriştiği savaşlarda da yer almıştı.

   Pürnek aşiretinin bir bölümü ise Osmanlı Devletinin hakimiyetindeki Bozulus içinde yer almıştır. Onlar, 1540 tarihinde üç cemaatte toplam 173 hane ve 10 mücerred nüfusa sahip bulunuyorlardı. Bu miktar, II. Selim döneminde 4 cemaatte toplam 470 hane ve 160 mücerred nüfusa ulaşmıştı. 
   Pürnek aşiretine mensup bazı kollar erken devirlerden itibaren yerleşik hayata geçerek; Garbi Amid'e bağlı Pürnek Tepesi, Şarki Amid'de Akmeşhed; Urfa kazasında Bozabad nahiyesine tabi Ağca Hisar, Ezhan/Erhan Sitti Kalesi, Karaviran; Harran nahiyesine tabi İncirlü, Fiddan-ı Süfla. Trabzon'da Pürnek, Hınıs sancağında Pürnek köylerine yerleşerek tarım ile meşgul olmuşlardır. Konar-göçer Pürnekler, Bozulus ile birlikte Orta Anadolu'ya gelmişler; aşiretlerin dağılmasından sonra da Yeni İl ve Halep Türkmenleri'ne ilhak edilmişlerdi. Bunlardan bir bölüğü ise Emirdağ'ına gelerek halkı taciz ettiği, vergi vermediği ve eşkiyalık faaliyetleri içinde bulunduğu bu yüzden Yeni İl Türkmenleri'nin içine geri döndürülmeye çalışıldığı tespit olunmaktadır. Emirdağ Pörnek (Yenikapı) halkı bu oymaktandır. Maalesef Pörnek adı, araştırma zahmetine katlanamayan yöneticiler taarfından yabancı bir kelime kabul edilerek değiştirilmiştir. ‘’Adımı geri istiyorum.’’kampanyamız dahilinde  Pörnek adı yeniden verilmelidir.

KAYNAK:

Cevdet Türkay, Başbakanlık Arşiv Belgelerine Göre Osm. İmp.daOymak, Aşiret ve Cemaatler İst.1979

John E. Woods (Çev. Sibel Özbudun),  Akkoyunlular, Milliyet Yayınları, İst. 1993