Dünya'dan sadece 39 ışık yılı uzaklıkta olan bu süper gezegende yaşamın olması mümkün müdür?

Bruxelles Korner 

Zehra Özer

Bulgunun detaylarına girmeden önce bir konuya açıklık getirelim. Öte-gezegen ve gezegen arasındaki farkı ortaya koyalım. Gezegen dediğimiz cisimler Güneş Sistemi'nde bulunan ve gezegen olma şartını sağlayan gök cisimleridir. Öte-gezegen ise başka yıldızlar etrafında dolanan gezegenlere verilen bir adlandırılmadır. Peki gezegen olma şartları nelerdir:

1) Yıldızı etrafında bir yörüngeye sahip olmalı,

2) Küresel bir şekle sahip olmalı (yani yeterince büyük kütleli olmalı),

3) Yörüngesinde en büyük kütleli cisim olmalı ki yörüngesini temizleyebilsin.

İşte bu 3 şartı sağlayan gök cisimleri Güneş Sistemi'nin elemanı ise gezegen, başka yıldızların bir üyesi ise öte-gezegen olarak adlandırılır. 'Öte' kelimesinden kasıt 'Güneş Sistemi dışında' demektir. Eğer herhangi bir yıldız etrafında dolanan bir cisim yukarıdaki ilk 2 şartı sağlayıp 3. şartı sağlamıyorsa o artık bir gezegen değil bir cüce gezegendir.

Yeni keşfedilen LHS 1140b, bir ötegezegendir (bir yıldızın yörüngesinde dönen gezegen) ve Şili çölünde MEarth-South-observatorium (Mearth-Güney Gözlemevi) teleskopu tarafından görüntülenerek keşfedildi.

Araştırmacılara göre, bizden sadece 39 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir süper ötegezegendir. LHS 1140b, dünya'dan biraz daha yaşlı olmakla , en az beş milyar yaşında olduğu tahmin ediliyor ve 1.4 kat daha büyüktür.

Yaşanabilir bölge

LHS 1140b ve yıldızının arasındaki mesafe, dünya ve güneş arasında ki mesafeden on kat daha küçüktür, ancak kırmızı cüce bizim sarı cücemizden daha serin olduğu için, gezegen hala yaşanabilir bölgede bulunuyor.

"Kızmızı cücenin güncel durumu çok elverişli. LHS 1140b daha yavaş dönüyor ve benzeri kütleye sahip olan diğer yıldızlardan daha yüksek enerjili radyasyon gönderiyor," diyor Cenevre Gözlemevi araştırmacısı Nicola Astudillo-Defru.

Yaşanabilinir olması için bir gezegende sıvı su yüzeyine ve bir atmosfere ihtiyaç var. İlk bulgular LHS 1140b ‘nin etkin bir atmosferi olduğunu göstermektedir. LHS 1140b’nin  büyüklüğü yıldızına yakınlığı ile birleştiğinde atmosfere buhar sağlayan, milyonlarca yıl bir magma okyanusun var olabileceğini ortaya çıkarıyor. Bu buhar daha sonra muhtemelen yağarak gezegende suyun bulunmasını sağladı.

Sinyal göndermek

Gezegen dünyamızdan en az 39 ışık yılı uzaklıkta olduğu için, oraya bir sinyal göndermek bile mümkün olabilir. "Bu son on yılda gördüğüm en ilginç ötegezegendir" diyor Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi baş yazarı Jason Dittmann. "Biz en önemli bilimsel keşiflerimizden biri olan "Dünya dışı yaşamın kanıtını" gerçekleştirmek için daha iyi yerler bulabiliriz.

Çığır açan

Bilim adamları son aylarda Dünya dışı yaşamın olabileceği gezegenlerin çığır açan keşifini yaptılar. Şubat ayında Trappist-1 olarak adlandırılan ve bizimkine çok benzeyen bir güneş sistemi keşfedildi. Dünya ile karşılaştırılabilir nitelikte en az yedi gezegeni var. Daha geçen yıl, astronomlar, bize en yakın bulunan yıldızın yörüngesinde dönen ve bize sadece dört ışık yılı uzaklığıyla bilinen Proxima b gezegeninde de belki hayatın mümkün olabileceğini ileri sürmüşlerdi.

Ancak uzmanlara göre bu keşif insanoğlunun uzun zamandır beklediği atılım olabilir. Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Enstitüsünden, araştırmaya dahil edilen Xavier Delfosse bu konuda muazzam coşkulu. "Ona göre LHS 1140 takımyıldızı, muhtemelen gezegenlerin yaşanabilir bölgelerinin gelecekteki tanımlanmasında Proxima b veya Trappist-1 den daha önemli bir hedef olabilir. Bu sene ötegezegenler keşfinde istisnai bir yıl oldu."